Tag archieven: massatoerisme

Barcelona

Barcelona, tot voor kort een zeer populaire vakantiebestemming voor velen. De eerste keer dat ik deze stad bezocht is al weer 24 jaar geleden. Net bevallen van de eerste, viel ons bezoek in het Paasweekend en dus gingen we ervan uit dat het “wel wat drukker zou zijn dan normaal“. Maar in mijn herinnering was het toen nog prima te doen.

Tijdens ons tweede bezoek, in 2013,  kende Park Güell nog geen entreepoorten en was in zijn geheel gratis te bezoeken.  Het was gezellig druk, maar nog steeds goed te doen.

Hoe anders was dat in 2017….Die zomer verbleven we met onze twee jongste kinderen op een camping in Pals. We besloten Barcelona nog één keer te bezoeken. Nu met ons vieren en voor de verandering zouden we de stad deze keer per fiets gaan “verkennen”. Na een relaxte treinrit, melden we ons vol goede zin op de afgesproken locatie bij onze gids, die ons uiteraard de verschillende hotspots van de stad zou laten zien en hopelijk nog wat bonusmateriaal. Uiteraard ontbrak het stadspark Park Güell niet.

Wikipedia leert ons dat “Een stadspark een park is met als voornaamste doelgroep bezoekers en recreanten uit de stad waarin het park is gelegen. Stadsbewoners komen er om van rust te genieten en ‘energie te tanken“. Ik kon mij op de dag van ons bezoek in 2017 niet aan de indruk onttrekken dat er ook maar één stadsbewoner met dit doel naar het park was gekomen. Verhitte toeristen stonden in dikke rijen opgesteld om het plateau met de fraaie mozaïekbanken te betreden, om zo bij helder weer, te kunnen genieten van het uitzicht over de stad. Waar dit een jaar eerder nog gratis was, moest je er inmiddels voor betalen. Het plateau was grotendeels afgezet met een lint, waarschijnlijk voor onderhoudswerkzaamheden. Het gaf pijnlijk aan hoezeer deze stad en haar bewoners langzaamaan bezwijkt  onder de enorme bezoekers aantallen. 

We besloten dat deel van het park te laten voor wat het was, en toen we onze fietstocht weer vervolgden, viel het op dat menig bewoner zeer geïrriteerd op ons fietsers reageerde. Vaak ook verbaal.  Schril contrast met het beeld dat ik tot nu toe had van de gemiddelde Spanjaard/Catalaan.  Maar ik kon het ze eigenlijk niet kwalijk nemen. Wat voor ons een “lekker dagje weg van de camping” was, was voor hen de zoveelste dag uit een veel te lange hete zomer met een overkill van passanten in de door hun zo geliefde stad.  Niet voor niets verruilen vele Spanjaarden in de zomer hun woning in de grote stad voor een seizoensplaats op een nabij gelegen camping. Weg van de hitte en de mensenmassa’s.

Om verder geen irritatie op te wekken (met enkel mijn aanwezigheid), probeerde ik zo onopvallend mogelijk en met respect voor de bewoners en hun stad, achter onze gids aan te fietsen. Een naar gevoel van “je ergens teveel te voelen” bekroop me. Ik wenste dat ik niet zo duidelijk herkenbaar was als toerist, maar dat was met mijn Hollandse hoofd en lange lijf onmogelijk. Onze gids beaamde dat de stad overduidelijk een stuk drukker was geworden. Van 250.000 bezoekers naar 25 miljoen! bezoekers per jaar. Merendeel van deze bezoekers komt in de periode April – September, dus tel uit je ” winst”. Hij vertelde dat de stad, voor de komst van de OS in 1992,  ruim twee keer zo klein was geweest.  Maar de infrastructuur werd flink aangepakt, nieuwe wijken werden aangelegd en door de “mindere” wijken zoals de Ramblas ging een flinke bezem.

Tijdens de opening van deze spelen, klonk het loflied “Barcelona”. Al in 1987 door Freddie Mercury op verzoek van Montserrat Caballé geschreven.  Behalve een loflied was het ook een oproep om “De poorten te openen voor de wereld”. “Leef! Barcelona!” Zo klinkt het in het laatste couplet. Deze oproep heeft zijn uitwerking niet gemist. Barcelona heeft overduidelijk op een aantal punten flink geprofiteerd van de komst van de OS, maar heeft hiermee ook aan authenticiteit ingeleverd. Iets wat je niet zomaar meer even terugdraait.

Tijdens onze fietstocht werd ik met het uur nieuwsgieriger naar het Barcelona van ver voor de Olympische spelen. In het bijzonder naar de periode waarin Gaudi nog persoonlijk langs de deuren ging om geld in te zamelen om de bouw van zijn Sagrada Familia voort te kunnen zetten. Hoe anders zal het straatbeeld er toen hebben uitgezien. De stadsparken slechts gevuld met stadsbewoners, zoals oorspronkelijk bedoeld.

Nog geen week na ons bezoek, op 17 augustus 2017 werd Barcelona getroffen door een terreuraanslag. Een actie die op een vreselijke manier duidelijk maakte hoe kwetsbaar de stad is. En nu, terwijl men wellicht dacht dat het niet erger kon, komt de Coronacrisis daar nog eens overheen.
Spanje heeft al overwogen om deze zomer alle buitenlandse toeristen te weren. Wie had dat ooit kunnen bedenken, ja, misschien heeft een enkele inwoner van Barcelona ooit stiekem wel gehoopt zijn stad weer eens voor zichzelf te hebben. Maar vast niet op deze manier. Afgelopen weekend mochten Spaanse kinderen onder de 14 voor het eerst sinds half maart! weer naar buiten. In Barcelona gingen velen van hen naar de Sagrada Familia. Ik snap dat. Want als er één bouwwerk op deze aarde symbool staat voor het hebben van een hele lange adem, dan is dat wel de Sagrada Familia. En in deze tijden geeft dat wellicht hoop.